Родная мова цудоўная мова сочинение

Родная мова, цудоўная мова!

     Ты нашых думак уток і аснова.

     Матчын дарунак ад самай калыскі, —

     Ты самацветаў яскравая нізка.

     Уладзімір Дубоўка

     

     Мова… Мова родная… Матчына мова… Так ласкава называем мы свой духоўны набытак. Родная мова ўваходзіць у наша жыццё з вуснаў маці. Блізкія і дарагія словы злучаюць нас з продкамі, з нашай гісторыяй. Мова ўвабрала ў сябе ўсе акалічнасці нашага жыцця. У сувязі з гэтым і гучаць так пранікнёна радкі з верша «Родная мова» П. Панчанкі:

     

     Як ты дорага мне, мая родная мова!

     Мілагучнае, звонкае, спеўнае слова!

     Ты калісьці з калыскі мяне падымала

     I вучыла ў бацькоў на руках гаварыць.

     У жыцці маім слова найпершае «мама»

     I цяпер для мяне сама міла гучыць.

     

     Цяжкі і складаны шлях прайшла беларуская мова, пакуль «выйшла на волю, як кветка красы». Бурны росквіт яе пачаўся ў скарынаўскі час, калі загучалі родныя словы ў Бібліі, у працах В. Цяпінскага, С. Буднага. Але ў канцы XVI стагоддзя настаў час заняпаду: мова страціла статус дзяржаўнай, а кнігі, напісаныя на ей, знішчаліся. I ўсё ж народ любіў сваю мову, не здрадзіў ей. Яна гучала ў полі, у лузе, пад стрэхамі сялянскіх хат. А колькі паэтаў у той час звярталіся да свайго народа з надзеяй абудзіць яго гістарычную памяць. Першым гэта зрабіў Ф. Багупіэвіч у сваей прадмове да зборніка «Дудка беларуская». Мужна адстойвалі права беларусаў карыстацца роднай мовай А. Гурыновіч, Цётка, Янка Купала і іншыя. Але сталася так, што час адраджэння быў кароткі. Дзяржаўная палітыка зліцця нацый і моў прывяла да заняпаду беларускай мовы. Перыяд тэты быў працяглы. I вось 1991 год прынёс чарговую хвалю адраджэння. З новай сілай загучала роднае слова, ажыло ўсюды. Яно ўводзіць нас у навакольны свет, адкрывае таямніцы. I тут прыгадваюцца радкі верша А. Канапелькі:

     

     I я шчаслівы,

     Што жыву з табою,

     Што ты са мною, мудрая, ідзеш.

     Ты часам плачаш ад людскога болю,

     Смяешся ты ад радасці людзей.

     

     Цяпер у нашым жыцці адбываюцца вялікія перамены. Мы павінны быць не маўклівымі сведкамі часу, не суддзямі яго, а актыўнымі ўдзельнікамі тых змен, што адбываюцца ў рэспубліцы. Хочацца, каб кожны помніў словы А. Гаруна:

     

     Ты, мой брат, каго зваць Беларусам,

     Роднай мовы сваей не цурайся;

     Як не зрокся яе пад прымусам,

     Так і вольны цяпер не зракайся.

     

     Мы сустракаемся з родным словам на старонках кніг, мы падарожнічаем, а перад намі паўстае наша вялікая краіна з цікавай гісторыяй, своеасаблівай культурай. Пры гэтым прыемна чуць пяшчотныя, мілагучныя словы роднай мовы. Тады ўспамінаецца кожны куток роднай зямлі, яе людзі, і асабліва мілагучнай становіцца мова.

     

     Мова продкаў нашых і нашчадкаў —

     Шэпт дубровы і пчаліны звон, —

     Нам цябе ласкава і ашчадна

     Спазнаваць ажно да скону дзён.

     Па чужых краях не пабірацца,

     Не аддаць цябе на забыццё,

     Наша невычэрпнае багацце,

     Наша несмяротнае жыццё.

Беларуская мова прыгожая і незвычайная. Колькі цудоўных твораў напісана на гэтай мове. Беларускай мовай нельга не захапляцца, бо з дапамогай яе можна перадаць усю прыгажосць навакольнага свету, а таксама і ўнутраны свет чалавека.

На працягу стагоддзяў беларуская мова змянялася, развівалася, ўдасканальвалася. Але як гаварыцца дасканаласці не прыбудоўкі, яшчэ многія пакаленні будуць дапаўняць, развіваць мову. Самае галоўнае-гэта захаваць родную мову, не даць ёй памерці, як адбываецца з іншымі мовамі. Згодна з модным тэндэнцыямі сучасныя людзі пачынаюць выцясняць родную мову, усе больш аддаючы перавагі замежным мовам, або штучна створаным.

Беларуская мова нясе ў сабе культуру і звычаі той краіны, дзе на ёй размаўляюць. Кожны паважаючы сябе чалавек павінен ганарыцца сваёй мовай. Калі родная мова папулярна і кахана, то таксама будзе і з народам, які на ёй размаўляіць. Той, хто паважае родную мову, не паважае сябе, паважае людзей.

Задача будучага пакалення захаваць родную мову, не даць ёй знікнуць, калі знікне мова, то неўзабаве спыніць свае існаванне і ўся нацыя. Родная мова не менш каштоўная, чым усякія карысныя выкапні, яе нельга купіць або прадаць, ёй можна толькі ганарыцца і захапляцца.

У залежнасці ад нацыі і краіны, ва ўсіх людзей родная мова разная.Я вывучаю роднай мову для таго,каб адчуваць свабоду слова,гонар за сваю краіну,уменне правільна сфармуляваць сваю мысль.Я ганаруся сваёй роднай мовай, так як яна галоўная ў нашай краіне,і вельмі люблю яе.

У  кожнага чалавека ёсць свая родная мова. І кожны ўлічвае сваю кропку гледжання аб ёй. Я лічу, што ў мяне нядрэннае стаўленне да маёй роднай мовы. Не скажу, што я лічу яе самай лепшай у свеце, але стаўлюся да яе добра. Многія людзі задумваюцца, навошта ў кожнага народа  свая родная мова. Я лічу, што яна патрэбна для таго, каб забяспечваць ўзровень сваёй роднай краіны. Напрыклад, Англія лічыцца самай адукаванай краінай свету. Расія, вядома, таксама адукаваная. Кожны мае меркаванне аб сваёй краіне і роднай мове. Мае стаўленне да мовы, тлумачыцца тым, што я лічу мой беларускі народ лепшым, нягледзячы не на што.

Светило науки — 21 ответ — 0 раз оказано помощи

Наша мова — цудоўная, спеўная     Табе складаю шчыра свой санет, 
     Прапрадзедаў маіх жывая мова, — 
     Майго народа першая аснова, 
     Душы яго шырокі, чысты свет! 
     Лось Еўдакія 

           У кожнага чалавека, народа ёсць свая родная мова. Мова, на якой было сказана першае ў жыцці слова. Для кожнага народа яго мова самая найпрыгажэйшая. Мая родная мова — беларуская. Матчына мова, спеўнае слова, родная мова — так ласкава і шаноўна называюць сапраўдныя беларусы сваю мову. Мова — неацэнны духоўны набытак нашага народа. 
     Беларускія пісьменнікі сказалі шмат шчырых слоў пра сваю родную мову, яе багацце і прыгажосць. Іх творы прасякнуты любоўю да мовы, заклапочанасцю за яе лёс. У вершах П.Броўкі «Калі ласка!», Н.Гілевіча «Слова», Я.Янішчыц «Мова» ўслаўляецца родная мова, іх радкі напоўнены патрыятычнымі пачуццямі. Паэты падкрэсліваюць значэнне роднай мовы ў жыцці чалавека. У сваім вершы «Страціў слова, страціў спадчыннае слова…» Ніл Гілевіч гаворыць: 

           Страціў слова, страціў спадчыннае слова — 
     Штосьці страціў у душы абавязкова! 

           Мне вельмі б хацелася, каб наша слова жыло шмат стагоддзяў, радавала сваей мілагучнасцю і прыгажосцю іншыя пакаленні.

21 лютага ва ўсім свеце адзначаецца Міжнародны дзень роднай мовы. Мова — душа народа, векавая памяць многіх пакаленняў, наш галоўны нацыянальны скарб.

Сёння ў свеце шмат цудоўных моў. Адны з іх вабяць сваёй прыгажосцю і непаўторнасцю, другія мілагучнасцю. Але ў кожнага чалавека ёсць толькі адна мова, якая завецца роднай. 

Пысін, А. Дала мне маці гэту мову…: верш / Аляксей Пысін// Залатая раніца: казкі, апавяданні, вершы: для дзяцей мал. шк. ўзросту/ уклад. Вольга Аляксеева. – Мінск: Звязда, 2015. – С. 200. – (Школьная бібліятэка).

Танк, М. Родная мова: верш/ Максім Танк// Залатая раніца: казкі, апавяданні, вершы: для дзяцей мал. шк. ўзросту/ уклад. Вольга Аляксеева. – Мінск: Звязда, 2015. – С. 9. – (Школьная бібліятэка). 

Багдановіч, Л. Мы дзеці мовы беларускай: верш / Лёля Багдановіч// Зборнік для чытання ў IV класе (частка 1): для дзяцей малодшага школьнага ўзросту/ склад. Н. У. Антонава. – Мінск: Беларусь, 2020. – С. 68. – (Школьная бібліятэка).

Броўка, П. Родныя словы: верш / Пятрусь Броўка// Зборнік для чытання ў IV класе (частка 1): для дзяцей малодшага школьнага ўзросту/ склад. Н. У. Антонава. – Мінск: Беларусь, 2020. – С. 69. – (Школьная бібліятэка).

Канапелька, А. Роднае слова: верш / Анатоль Канапелька// Зборнік для чытання ў IV класе (частка 2): для дзяцей малодшага школьнага ўзросту/ склад. Н. У. Антонава. – Мінск: Беларусь, 2020. – С. 52–53. – (Школьная бібліятэка).

Пашкоў, Г. Родная мова: верш / Генадзь Пашкоў// Я зямлю беларускую люблю: для дзяцей мал. і сярэд. шк. узросту/ склад. Л. Ф. Леўкіна, Н. І. Мінкевіч. – Мн.: БелЭн, 2001. – С.116–117. – (Школьная бібліятэка).

Пранчак, Л. Наша мова: верш / Леанід Пранчак// Я зямлю беларускую люблю: для дзяцей мал. і сярэд. шк. узросту/ склад. Л. Ф. Леўкіна, Н. І. Мінкевіч. – Мн.: БелЭн, 2001. – С.144–145. – (Школьная бібліятэка).

Карызна, Ул. Роднае слова: верш/ Уладзімір Карызна// Цудадзейны карагод: зборнік твораў для пазакласнага чытання ў 3-м класе. У 2 ч. Ч.1 / уклад. І.Г. Волкава. — Мінск: Народная асвета, 2018. — С. 87. — (Школьная бібліятэка).

Бічель, Д. Роднае слова: верш/ Данута Бічель// Краіну родную люблю: зборнік паэзіі: для ст. шк. ўзросту / уклад. Мікола Мінзер. — Мінск: Літаратура і Мастацтва, 2010. — С. 56–57. — (Школьная бібліятэка).

Гілевіч, Н. Родная мова: верш/ Ніл Гілевіч// Краіну родную люблю: зборнік паэзіі: для ст. шк. ўзросту / уклад. Мікола Мінзер. — Мінск: Літаратура і Мастацтва, 2010. — С. 39. — (Школьная бібліятэка).

Караткевіч, Ул. Мова: верш/ Уладзімір Караткевіч// Краіну родную люблю: зборнік паэзіі: для ст. шк. ўзросту / уклад. Мікола Мінзер. — Мінск: Літаратура і Мастацтва, 2010. — С. 35. — (Школьная бібліятэка).

Карызна, Ул. Роднае слова: верш / Уладзімір Караткевіч// Краіну родную люблю: зборнік паэзіі: для ст. шк. ўзросту / уклад. Мікола Мінзер. — Мінск: Літаратура і Мастацтва, 2010. — С. 48–49. — (Школьная бібліятэка).

Пазнякоў, М. Родная мова: верш/ Міхась Пазнякоў// Краіну родную люблю: зборнік паэзіі: для ст. шк. ўзросту / уклад. Мікола Мінзер. — Мінск: Літаратура і Мастацтва, 2010. — С. 171. — (Школьная бібліятэка).

Пашкоў, Г. Родная мова: верш/ Генадзь Пашкоў// Краіну родную люблю: зборнік паэзіі: для ст. шк. ўзросту / уклад. Мікола Мінзер. — Мінск: Літаратура і Мастацтва, 2010. — С. 107–109. — (Школьная бібліятэка).

Пракаповіч, І. Пагавары са мной на мове: верш/ Ігар Пракаповіч //Краіну родную люблю: зборнік паэзіі: для ст. шк. ўзросту / уклад. Мікола Мінзер. — Мінск: Літаратура і Мастацтва, 2010. — С. 248. — (Школьная бібліятэка).

Танк, М. Родная мова: верш/ Максім Танк// Краіну родную люблю: зборнік паэзіі: для ст. шк. ўзросту / уклад. Мікола Мінзер. — Мінск: Літаратура і Мастацтва, 2010. — С. 12. — (Школьная бібліятэка).

Трафімава, Т. Мова: верш/ Таіса Трафімава// Краіну родную люблю: зборнік паэзіі: для ст. шк. ўзросту / уклад. Мікола Мінзер. — Мінск: Літаратура і Мастацтва, 2010. — С. 195–196. — (Школьная бібліятэка).

Янішчыц, Я. Мова: верш/ Яўгенія Янішчыц// Краіну родную люблю: зборнік паэзіі: для ст. шк. ўзросту / уклад. Мікола Мінзер. — Мінск: Літаратура і Мастацтва, 2010. — С. 98. — (Школьная бібліятэка).

Бондар, Т. Родная мова: верш/ Таіса Бондар// Родная песня: зборнік сучаснай беларускай паэзіі: для ст. шк. узросту/ уклад. А. Дзіско; прадм. А. І. Бельскага. – Мн.: Ураджай, 1997. – С. 97. — (Школьная бібліятэка).

Галубовіч, Л. Мова: верш/ Леанід Галубовіч// Родная песня: зборнік сучаснай беларускай паэзіі: для ст. шк. узросту/ уклад. А. Дзіско; прадм. А. І. Бельскага. – Мн.: Ураджай, 1997. — С. 349. — (Школьная бібліятэка). 

Разанаў, А. Мова: верш/ Алесь Разанаў// Родная песня: зборнік сучаснай беларускай паэзіі: для ст. шк. узросту/ уклад. А. Дзіско; прадм. А. І. Бельскага. – Мн.: Ураджай, 1997. — С. 280. — (Школьная бібліятэка).

Янішчыц, Я. Мова: верш/ Яўгенія Янішчыц// Родная песня: зборнік сучаснай беларускай паэзіі: для ст. шк. узросту/ уклад. А. Дзіско; прадм. А. І. Бельскага. – Мн.: Ураджай, 1997. — С. 317-318. — (Школьная бібліятэка).

Бачыла, А. Матчына мова: верш/Алесь Бачыла// Семнаццаць песень: зборнік паэзіі/ склад. І. Д. Сіпакоў; мастак У. М. Жук. – Мн.:БелЭн, 1997. – С. 311. — (Школьная бібліятэка).

Дзяргай, С. Родная мова: верш/Сяргей Дзяргай// Семнаццаць песень: зборнік паэзіі/ склад. І. Д. Сіпакоў; мастак У. М. Жук. – Мн.:БелЭн, 1997. – С. 96. — (Школьная бібліятэка).

Пысін, А. Дала мне маці гэту мову: верш/Аляксей Пысін// Семнаццаць песень: зборнік паэзіі/ склад. І. Д. Сіпакоў; мастак У. М. Жук. – Мн.:БелЭн, 1997. — С. 411–412. — (Школьная бібліятэка).

Дубоўка, Ул. Родная мова, цудоўная мова!: верш/ Уладзімір Дубоўка// Светлых дзён хараство: зборнік паэтычных твораў для вывучэння беларускай літаратуры ў 10-м класе. – Мінск: Мастацкая літаратура, 2021. – С. 141. – (Школьная бібліятэка).

Панчанка, П. Родная мова: верш/ Пімен Панчанка// Светлых дзён хараство: зборнік паэтычных твораў для вывучэння беларускай літаратуры ў 10-м класе. – Мінск: Мастацкая літаратура, 2021. – С. 279-280. – (Школьная бібліятэка).

Танк, М. Родная мова: верш/Максім Танк// Светлых дзён хараство: зборнік паэтычных твораў для вывучэння беларускай літаратуры ў 10-м класе. – Мінск: Мастацкая літаратура, 2021. – С. 195–196. – (Школьная бібліятэка). 

Дубоўка, У. Родныя словы: верш / Пятрусь Броўка // Сэрцам народжаны спеў: зб. паэзіі / уклад. А. Спрынчан. – Мінск: Мастацкая літаратура, 2016. – С. 26–27. – (Школьная бібліятэка).

Панчанка, П. Родная мова: верш/ Пімен Панчанка// Сэрцам народжаны спеў: зб. паэзіі / уклад. А. Спрынчан. – Мінск: Мастацкая літаратура, 2016. – С. 129 –130. – (Школьная бібліятэка).

Танк, М. Родная мова: верш/Максім Танк// Сэрцам народжаны спеў: зб. паэзіі / уклад. А. Спрынчан. – Мінск: Мастацкая літаратура, 2016. – С. 48–49. – (Школьная бібліятэка).

Сіпакоў, Я. Мова: верш/ Янка Сіпакоў// Споведзь калосся: белар.паэзія другой паловы ХХ стагоддзя: для сярэд. і ст. шк. узросту/ прадм.А. І. Бельскага. – Мн.: Беларусь, 1997. – С. 229. – (Школьная бібліятэка).

Цвірка, К. Мова зямлі маёй! Мова бацькаўшчыны!: верш/ Кастусь Цвірка//Споведзь калосся: белар.паэзія другой паловы ХХ стагоддзя: для сярэд. і ст. шк. узросту/ прадм.А. І. Бельскага. – Мн.: Беларусь, 1997. – С. 192–193. – (Школьная бібліятэка).

     Верш «Родная мова, цудоўная мова!» увайшоў у нізку вершаў «Дактылічныя рыфмы» (1966).
Верш напісаны ў форме звароту да роднай мовы, якая для паэта — сапраўдны «уток і аснова», «Матчын дарунак ад самай калыскі».

Як прызнаваўся паэт, ён праз усё жыццё пранёс «замілаванне да беларускай мовы, да народнага мастацтва, да роднае прыроды». «Усё маё веданне беларускай мовы — ад маці і з вёскі. Вось чаму я маю поўную падставу назваць беларускую мову — матчынай мовай», — шчыра пісаў ён у гэты час і з вялікай душэўнай узрушанасцю дадаваў: «Як жа яе не будзеш ведаць, калі яна родная! Як жа яе не будзеш шанаваць і любіць, калі яе стваралі на працягу вякоў нашы продкі, гаварылі на ёй, перадалі нам у спадчыну як самы вялікі скарб свой…».

Мова для паэта з’яўляецца найвышэйшай жыццёвай каштоўнасцю, бясцэнным дыяментам. Гэта, па яго словах, «самацветаў яскравая нізка», якая «барвы дзівосныя мае, вечным агнём зіхаціць — не згарае».

Уладзімір Дубоўка, як ужо адзначалася, на працягу ўсяго свайго жыцця з вялікай пашанай і павагай ставіўся да роднай мовы, да жыватворных народных традыцый, умела, да месца выкарыстоўваў у сваёй творчасці трапнае і змястоўнае народнае слова. I ў гэтым вершы паэт падкрэслівае багацце, невычэрпны выяўленчы патэнцыял, незвычайную ёмістасць роднага слова, яго здольнасць перадаць розныя пачуцці і адчуванні, маляўніча, уражліва апісаць разнастанныя з’явы прыроды «перазвоны крыніцы», «раскат навальніцы», «павевы зялёнага бору».

Мова здатна выпраменьваць нацыянальны дух, ствараць своеасаблівую нацыянальную ауру, якая яднае, збліжае ўсіх яе носьбітаў, загартоўвае, дае моц пераадолець усе перашкоды. Сваю веру ў неўміручасць роднага слова паэт дэкларуе ў заключных словах верша: «I на вякі яно жыць застаецца, / вечнае так, як народнае сэрца»

Алеся Майорова

Родная мова, цудоўная мова!

Ты нашых думак уток і аснова!

Матчын дарунак ад самай калыскі,

ты самацветаў яскравая нізка.

Кожны з іх барвы дзівосныя мае,

вечным агнём зіхаціць — не згарае.

Ты мне заўсёды была дапамогай,

дзе б і якой ні хадзіў я дарогай.

Чую ў табе перазвоны крыніцы,

чую ў табе і раскат навальніцы,

чую павевы зялёнага бору,

водгулле працы у родным прасторы.

Кожнай драбнічкай ты варта пашаны,

кожнае слова вякамі стварана.

І на вякі яно жыць застаецца,

вечнае так, як народнае сэрца.

1966

Анализ верша Родная мова цудоуная мова

https://otvet.mail.ru/question/94716052

Если вы нашли ошибку, пожалуйста, выделите фрагмент текста и нажмите Ctrl+Enter.

Міні-сачыненне на тэму «Мой родны мову»

Пераадолеўшы ўсе эвалюцыйныя змены, мова стала такім, якім мы яго ўспрымаем зараз, якім карыстаемся ў сучасным свеце, каб перадаваць інфармацыю. Варта толькі задумацца, каб было, калі чалавек не мог рэалізаваць сваё права — валодаць роднай мовай. Напэўна, многія з тых дасягненняў і адкрыццяў, што мы маем на сённяшні дзень, былі б проста не дасканалыя і не адкрыты.

Наша родная мова — гэта часцінка народа, які акружае нас, гэта часцінка сям’і, дзе нараджаецца і расце чалавек, гэта часцінка, перш за ўсё, кожнага з нас. Гэта мая родная мова — гэта рускі, і я гэтым вельмі ганаруся. Менавіта на гэтым, родным для мяне мове, кажа самы вялікі і моцны народ свету. Вядома ж, ён адрозніваецца ад тых моваў, якія атачаюць нас у іншых краінах. Так, напрыклад, націск у ім рухомы, але затое, колькі слоў сабрана ў маім роднай мове!

Ды і цяжка не кахаць тую мову, які быў засвоена намі з малаком маці, і на якім казалі такія рускія пісьменнікі, як Пушкін, Лермантаў, Чэхаў, Дастаеўскі і многія іншыя. Гучны, багаты, меладычны і прыгожы, родная мова прымушае слухаць яго і захапляцца. Бо для ўсяго, што існуе ў гэтым свеце, у родным маёй мове знаходзяцца словы, якія трапна адзначаюць і падкрэсліваюць вартасці прадмета або з’явы.

У апошні час руская мова стаў мяняць свой склад, з’явілася вельмі шмат запазычаных слоў, слэнг. Але я спадзяюся, што нават гэта не перашкодзіць мойму роднай мовы і далей быць такім яркім і маляўнічым. Нам, носьбітам гэтай мовы. Застаецца толькі толькі паклапаціцца аб тым, каб захаваць яго і ўзбагаціць новымі словамі і выразамі.

Родная мова

Родная мова … Ён такі непаўторны, меладычны і пявучы, так як увабраў у сябе гул дуброў і лугоў, палёў і лясоў, духмяны, п’янлівы пах роднай зямлі. У народзе няма большага скарбы, чым яго мову. Бо менавіта мова — гэта характар ​​народа, яго памяць, гісторыя і духоўнае магутнасьць. У ім адлюстроўваюцца звычаі, традыцыі, побыт народа, яго розум і вопыт, прыгажосць і сіла душы, ён яго, народа, колер і завязь. Яшчэ ў дзяцінстве родная мова дапамагае нам пазнаваць свет, адкрываць для сябе вялікі і чароўны свет жыцця. Без мовы не можа існаваць і развівацца грамадства, бо ён дапамагае людзям абменьвацца думкамі, выказваць свае пачуцці, дасягаць ўзаемаразумення, ствараць духоўныя каштоўнасці.

Слова вельмі шмат азначае ў жыцці. Як вядома, яно можа ўплываць на лёс, яно ўмомант змяняе размяшчэнне духу, робіць чалавека шчаслівым або разгубленым. Прыкра, калі чуеш, як часам, людзі скажаюць нашу мову такімі словамі, якіх не знойдзеш ні ў адным з слоўнікаў. Ці то грэбуючы, ці то не ведаючы мовы.

Той, хто грэбліва ставіцца да роднай мовы, да роднага народа, не заслугоўвае ўвагі і павагі. І гэта балюча нам, тым, хто любіць родную Украіну, родная мова. Мова служыць нам заўсёды. Шчырымі словамі мы звяралі ў дружбе, словамі пяшчотнымі адкрываем сэрца любімаму чалавеку, словамі вострымі і цвёрдымі, «быццам сталь», даем адпор ворагу. Нельга хадзіць па роднай зямлі, не зачароўваючы роднай мовай, ня ведаючы і ня вывучаючы яе.

Ўкраінская мова — гэта квяцістых, духмяны, неўвядальны кветка, які вечна квітнее, асільваючы час, кідаючы квяцістых стужку з мінулага ў будучыню. Яна выткаць і чырвонай калінай, і сінім барвинком, і вішнёвым колерам і духмянай Рутай-мятай. Ўкраінская мова — гэта неацэннае духоўнае багацце, з якім народ жыве, перадаючы з пакалення ў пакаленне мудрасць, славу, культуру і традыцыі. Наша ўкраінскае слова, хоць і памірала з голаду, і гаравала, пераследвалася і забаранялася, але выстаяла і адрадзілася і працягвае хваляваць сэрцы многіх. Нашай мовы патрэбен менавіта цяпер агонь любові і духоўная моц.

Калінавым, Салаўіны называюць ўкраінскія паэты нашу мову. Кожны паэт па-свойму, але разам з тым шчыра, з сыноў прыхільнасць ўзьвялічвае родную мову. Адна ўкраінская прымаўка кажа: «ласкавае слова і гадзюк зачароўваюць». Давайце шанаваць родную мову, паважаць і развіваць, клапаціцца пра яго чысціні і прыгажосці, старацца казаць адзін аднаму толькі добрыя словы, тады і свет вакол стане лепш, дабрэйшым.

Сачыненне на тэму «Родная мова» — адзіны для кожнага чалавека

Павучальнае складанне на тэму «Родная мова» распавядае чытачу аб карысці чытання і вывучэння граматыкі з ранніх гадоў. Маленькі чалавечак, як правіла, усе схоплівае на лёце, засвойваючы новую інфармацыю досыць лёгка і хутка. Школьнік, які ўмее прымяняць розныя маўленчыя абароты ў размове з апанентам, заўсёды цікавы грамадству адукаваных людзей.

На вялізнай планеце Зямля пражывае незлічонае мноства народаў. Краіны свету напоўнены людзьмі розных нацыянальнасцяў, культур і моў. Кожны чалавек даражыць сваімі каранямі і пачытае гісторыю роднай зямлі.

Асаблівай гонарам нацыі з’яўляецца родная мова. Таму ў школах Расіі вялікая ўвага надаецца вывучэнню менавіта рускай гаворкі. Першыя запісы з «Буквар» адкрываюць перад намі дзіўна багаты і, напоўнены яркімі фарбамі, свет роднай мовы.

Мы пачынаем чытаць, адкрываем для сябе літаратуру і захапляемся прыгожай і пісьменнай прамовай герояў любімых кніг. Узнікае жаданне самім авалодаць выдатным мастацтвам красамоўства, каб ўмела выказваць свае думкі патрэбнымі словамі.

Імкненне да вывучэння роднай мовы развівае наша ўяўленне і творчае мысленне. Мы пачынаем фантазіяваць, пераўвасабляцца ў розных персанажаў, гуляць сцэнкі са спектакляў або, нават, цэлыя прадстаўлення на школьнай сцэне.

Веданне роднай мовы робіць нас культурнымі і адукаванымі людзьмі. Цяжка асвоіць якую-небудзь навуку або атрымаць кваліфікаваную прафесію, калі не ўмець пісьменна размаўляць. Каб тлумачыцца зразумела і годна, трэба па-сапраўднаму кахаць роднае слова, ведаць яго значэнне і правільна ўжываць у сітуацыі, якая склалася.

Сёння жыццё людзей вельмі змянілася і дыктуе новыя правілы. Адным з іх з’яўляецца веданне замежных моў. Не кожнаму з нас лёгка даецца вывучэнне англійскай, нямецкай або французскай. Але, калі ў школьныя гады мы з усёй сур’ёзнасцю ставіліся да роднай мовы, то абавязкова асвоім і замежны.

Мэтанакіраванасць, цярпенне і працу заўсёды дораць багатыя плады ведаў тым, хто верыць ва ўласныя сілы, пераадольваючы любыя цяжкасці.

Увага!!! Невялікія апавяданні і вершы пададзены ў поўным варыянце.



Уладзімір Дубоўка — Родная мова, цудоўная мова!..

Родная мова, цудоўная мова!
Ты нашых думак уток і аснова!

Матчын дарунак ад самай калыскі,
ты самацветаў яскравая нізка.

Кожны з іх барвы дзівосныя мае,
вечным агнём зіхаціць – не згарае.

Ты мне заўсёды была дапамогай,
дзе б і якой ні хадзіў я дарогай.

Чую ў табе перазвоны крыніцы,
чую ў табе і раскат навальніцы,

чую павевы зялёнага бору,
водгулле працы у родным прасторы.

Кожнай драбнічкай ты варта пашаны,
кожнае слова вякамі стварана.

І на вякі яно жыць застаецца,
вечнае так, як народнае сэрца.

1966

   Верш «Родная мова, цудоўная мова!» увайшоў у нізку вершаў «Дактылічныя рыфмы» (1966).
   Верш напісаны ў форме звароту да роднай мовы, якая для паэта — сапраўдны «уток і аснова», «Матчын дарунак ад самай калыскі». Як прызнаваўся паэт, ён праз усё жыццё пранёс «замілаванне да беларускай мовы, да народнага мастацтва, да роднае прыроды». «Усё маё веданне беларускай мовы — ад маці і з вёскі. Вось чаму я маю поўную падставу назваць беларускую мову — матчынай мовай», — шчыра пісаў ён у гэты час і з вялікай душэўнай узрушанасцю дадаваў: «Як жа яе не будзеш ведаць, калі яна родная! Як жа яе не будзеш шанаваць і любіць, калі яе стваралі на працягу вякоў нашы продкі, гаварылі на ёй, перадалі нам у спадчыну як самы вялікі скарб свой…». Мова для паэта з’яўляецца найвышэйшай жыццёвай каштоўнасцю, бясцэнным дыяментам. Гэта, па яго словах, «самацветаў яскравая нізка», якая «барвы дзівосныя мае, вечным агнём зіхаціць — не згарае».
   Уладзімір Дубоўка, як ужо адзначалася, на працягу ўсяго свайго жыцця з вялікай пашанай і павагай ставіўся да роднай мовы, да жыватворных народных традыцый, умела, да месца выкарыстоўваў у сваёй творчасці трапнае і змястоўнае народнае слова. I ў гэтым вершы паэт падкрэслівае багацце, невычэрпны выяўленчы патэнцыял, незвычайную ёмістасць роднага слова, яго здольнасць перадаць розныя пачуцці і адчуванні, маляўніча, уражліва апісаць разнастанныя з’явы прыроды «перазвоны крыніцы», «раскат навальніцы», «павевы зялёнага бору».
Мова здатна выпраменьваць нацыянальны дух, ствараць своеасаблівую нацыянальную ауру, якая яднае, збліжае ўсіх яе носьбітаў, загартоўвае, дае моц пераадолець усе перашкоды. Сваю веру ў неўміручасць роднага слова паэт дэкларуе ў заключных словах верша: «I на вякі яно жыць застаецца, / вечнае так, як народнае сэрца».

Похожие статьи:

А → Аўтарская мова

В → Вершаваная мова

М → Мова мастацкай літаратуры

Л → Літаратурная мова

Н → Няўласна-простая мова

Понравилась статья? Поделить с друзьями:

Новое и интересное на сайте:

  • Родителям про экзамены
  • Родителям которые хотят вырастить гения или преуспевающего человека егэ
  • Родительское сочинение предназначено для
  • Родительское сочинение история моего материнства
  • Родительское собрание экзамены огэ

  • 0 0 голоса
    Рейтинг статьи
    Подписаться
    Уведомить о
    guest

    0 комментариев
    Старые
    Новые Популярные
    Межтекстовые Отзывы
    Посмотреть все комментарии